Bir yastıkla mücadele ediyor ve uyumakta zorlanıyorsak ve gece gündüz uyuyamıyorsak, aslında uykusuzlukla uğraşıyor olabiliriz. Bu durum bazen öyle önemli boyutlara ulaşır ki bazı geceler sabaha kadar uyanık kalabilirsiniz. Günün yorgunluğu, beynin arka planında dönen düşünceler, uyku için rahat bir ortamın olmaması verimsiz uykunun başlıca sebepleridir. Özellikle kafasına bir fikir takılan kişilerde ve iş hayatı nedeniyle uyuyamayan kişilerde uykusuzluk oldukça sık görülebilmektedir.
KRONİK UYKUSUZLUK (UYKUSUZ HASTALIĞI) BELİRTİLERİ
Uykusuzluk, uyku bozukluğu olarak bilinen yeterince uyuyamama veya uyku kalitesinin düşük olması durumunu ifade eder. Kişi uykuya dalamama, uyku sırasında sık uyanma ya da erken uyanma gibi en önemli sorunları yaşayabilir.
Uykusuzluk birkaç gece sürerse süreksiz, 1 hafta ile 3 hafta arasında sürerse kısa süreli, 3 haftadan fazla sürerse kronik uykusuzluk olur. Kronik bir hastalığa dönüşerek uyumsuzluk yönünde oldukça savurgan olabiliyor.
Uykusuzluk doğal uyumu bozar ve tedavisi oldukça zor olabilir. Hastalar genellikle öğleden sonra veya akşamları çok kısa süreler uyudukları için geceleri uyumakta zorluk çekerler. Diğerleri vücutlarını kendi sınırları içinde kullanmaya çalışır. Bu da ciddi fiziksel ve ruhsal sorunlara neden olur.
Genellikle gerginlik, kaygı, depresyon, fiziksel rahatsızlıklar, ilaç tedavisi veya belirli bir konunun kullanılması nedeniyle oluşur. Kronik uykusuzlukta belirtiler en az üç ay devam eder ve günlük yaşam akışını olumsuz etkiler.
KRONİK UYKUSUZLUK (UYKUSUZLUK HASTALIĞI) NEDENLERİ
-
Stres ve endişe:Özellikle yoğun iş programı, maddi zorluklar, bağlantı sorunları ya da sınav stresi gibi nedenler birçok kişinin uyku düzenini bozabilir.
-
Fiziksel sağlık sorunları:Kronik ağrı, astım ve alerji, reflü, kireçlenme gibi rahatsızlıklar uyku kalitesinin düşmesine neden olabilir.
-
İlaçlar ve element kullanımı:Bazı ilaçlar ve uyarıcılar uyku kalitesini olumsuz etkileyebilir.
-
Çevresel faktörler:Gürültü, ışık kirliliği, yüksek sıcaklık veya soğukluk, yatak ve yastık seçimi gibi çevreyi etkileyen çevresel faktörler uyku düzenini bozabilir.
Uykuda Huzursuz Bacak Sendromu
Genellikle dinlenirken veya Bacaklarda uykuya geçiş sırasında tanımlanamayan huzursuzluk, karıncalanma, yanma, batma ve ağrıların ortaya çıkmasıdır. bu rahatsızlıktan muzdarip insanlar ayağa kalkıp yürüdüklerinde şikayetlerinin azaldığını söylüyor. Semptomlar belirginleştikçe uykuya dalarken veya uyurken yaşam kalitesi bozulur.
UYKUSUZLUK VÜCUTTA NELER YAPIYOR?
Enerji seviyesini düşürdüğü ve ruh halini olumsuz etkilediği için yaşam kalitesini çok düşük seviyeye düşürür. Uzmanlar sağlıklı bir yaşam için günde 7-8 saat uyumayı öneriyor. İnsan yaşamının sistematik işleyişi için verimli uyku şarttır, aksi takdirde vücudun diğer fonksiyonları görevini yerine getiremeyebilir. Çoğu zaman gerginliğe ve travmaya neden olan bu rahatsızlık uzun vadede kişiyi hayatın akışından alıkoyabilmektedir. Yeterli dinlenme süresine izin verilmeyen vücutta bağışıklıkta azalma ve yorgunluk görülür.
UYKUSUZLUK NASIL GEÇER?
Uykusuzluğun tedavisi için kişinin altta yatan nedenlerine öncelik verilmelidir. Çünkü kişiden kişiye farklılık gösteren bu tedavi yöntemleri bazen yüzeysel uygulamalarla, bazen de ilaçlarla derin yollarla gerçekleşmektedir. Hastanın yaşam tarzı, semptomları ve sağlık durumu göz önünde bulundurulmalıdır.
-
Uyku düzeninde değişiklikler yapılmalıdır. Uyku ve uyanma saatlerinin düzenli hale getirilmesi, yatak odasının rahat ve konforlu bir ortam haline getirilmesi, yatak odasında elektronik cihaz kullanımının azaltılması ve yatmadan önce yavaşlama rutininin oluşturulması bu değişikliklerin başında gelmektedir.
-
Doktorlar, uyku hapları veya antidepresanlar gibi uykusuzluk için ilaçlar yazabilir. Ancak bu ilaçların uzun süreli kullanımı bağımlılığa neden olabilir ve bu nedenle sadece kısa süreli ve kesinlikle tıbbi gözetim altında kullanılması önerilir.
-
Bilişsel davranışçı terapi, uyku bozukluklarının tedavisinde sıklıkla kullanılan bir psikoterapi sistemidir. Bu tedavi, uyku hijyeni, gevşeme teknikleri ve uyku sorunları hakkında farkındalığı artırmak için bireysel veya grup terapi seanslarını içerir.
-
Düzenli fiziksel aktivite ve hareket rejimi uyku kalitesini artırabilir ve uykusuzluk semptomlarını azaltabilir.
-
Uykusuzluk tedavisinde yoga, meditasyon ve akupunktur gibi alternatif tıp tedavileri yardımcı olabilir. Ancak yaptırmadan önce derinlemesine araştırma yapmanız önerilir.
